De reacties:
‘Dit is wat mij betreft een mustread. Pas door het lezen van dit boek is tot mij door gedrongen hoe belangrijk bijen zijn en dat terwijl ik ondertussen kon genieten van een goed verhaal.’
antoinettesboekencommentaar.nl
‘In het boek is ruimschoots plaats voor eigen conclusies. Door haarscherpe waarnemingen en de goede research van de auteur, kom ik als lezer veel te weten over de bijenteelt, hoe die was en hoe die nu is. Zoals imkers door de geschiedenis heen een verwantschap met elkaar hebben, hebben William, George en Tao ook een connectie. Dit komt in een prachtige constructie naar voren in de laatste episodes van het boek.’
vrouwenbibliotheek.nl
‘De vertelster achter de vertellers wekt het drietal overtuigend tot leven. Hun emoties zijn goed weergegeven en laten de lezers huiveren bij alle ellende.’
Friesch Dagblad
‘Het originele, heel boeiende en goed vertaalde verhaal verbindt niet alleen de drie verhaallijnen knap met elkaar, maar zet ook op een prettige manier aan het denken.’
NBD-redactie
De reacties:
‘Het uitgangspunt van het boek is goed, het zet je aan het denken over de schade aan de planeet die we zelf aan het aanrichten zijn.’
bol.com
‘Wat op mij diepe indruk maakte, was de enorme menselijkheid en herkenbaarheid van personages en situaties. Aan de andere kant komen die herkenbare personages in haast ondenkbare situaties terecht, zoals het dagelijkse leven in een vluchtelingenkamp. […] Dit gevoel is me enorm sterk bijgebleven en ik zie overal in mijn omgeving dingen die me eraan herinneren. Ik wil graag hoopvol zijn, maar hoe hard zijn we op weg om deze kant ook daadwerkelijk op te gaan? Als je dit boek hebt gelezen, is ‘even’ een glaasje water drinken, een wandeling maken door een groen landschap of luisteren naar het getik van de regen ineens een stuk minder vanzelfsprekend.’
scandinavischleven.nl
De vertaler:
‘In eerste instantie is het voor iemand die is opgegroeid met Maja de Bij hilarisch om een boek te vertalen van iemand die Maja heet dat over bijen gaat. Uit reacties op social media bleek ook dat menig lezer zich daarover verkneukelde. Neemt niet weg dat De geschiedenis van de bijen, dat trouwens het eerste boek is in een kwartet waarin de huidige klimaatproblematiek centraal staat, een belangrijke boodschap heeft: zorg voor de natuur, want zonder bijen en andere insecten gaat de wereld naar de knoppen. Het is knap hoe Lunde de verhalen van de drie hoofdpersonen (de Britse William, de Amerikaanse George en de Chinese Tao) uiteindelijk bij elkaar laat komen, zonder dat het geforceerd aanvoelt. Naast het grote thema spelen de verhoudingen tussen ouders en hun kinderen en de ambities van de ouders een grote rol. Vooral de zoektocht van Tao naar haar zoontje liet mij niet onberoerd tijdens het vertalen. Dat elk personage uiteindelijk moet leren leven met de consequenties van hun daden, hoe moeilijk en pijnlijk dat ook is, zal bij de lezer zeker herkenning oproepen. Het maakte dat ik me betrokken voelt bij het wedervaren van de personages en dat ik tijdens het vertalen duidelijk merkte voor wie ik de meest sympathie had. Ik vind het knap dat Maja Lunde erin is geslaagd om een personage te creeëren waar ik echt een hekel aan heb gekregen. Ik laat in het midden wie dat is…’
‘Het einde van de oceaan heeft twee sporen, een in de toekomst en een in het nu. Opvallend is dat het toekomstverhaal in de tegenwoordige tijd is geschreven en het nu-verhaal in de verleden tijd. Het geeft het geheel een urgentie die het anders niet zou hebben gehad. Ook in dit boek staat de liefde van een ouder voor zijn kind centraal. David is met zijn dochtertje op de vlucht voor de droogte in Zuid-Frankrijk. Het is lastig om de ‘waterlanden’ binnen te komen, dus ze zoeken toevlucht (voorlopig) in een vluchtelingenkamp. Maja Lunde heeft een Grieks vluchtelingenkamp bezocht en de ervaringen van de mensen daar verwerkt in haar roman. En dat is goed te merken, vooral aan het einde. Ik zal niet verklappen wat er precies voorvalt, maar vlak nadat het boek hier uitkwam waren de Griekse vluchtelingenkampen veelvuldig in het nieuws. Even leek het of mijn vertaling plotseling tot leven was gekomen. Een vreemde ervaring.’